Resultaten eerste praktijktesten op Antwerpse arbeidsmarkt bekend

De stad Antwerpen liet van februari 2020 tot februari 2021 praktijktesten op de regionale arbeidsmarkt uitvoeren door een onderzoeksteam van de UGent. Dat verstuurde 2880 fictieve sollicitaties naar 1440 echte vacatures. Uit de resultaten blijkt dat kandidaten met een niet-Vlaams klinkende naam 17% minder positieve reacties krijgen dan kandidaten met een Vlaams klinkende naam. Oudere kandidaten krijgen 11% minder positieve antwoorden dan kandidaten die 6 tot 12 jaar jonger zijn. Positief nieuws is dat er geen discriminatie werd vastgesteld op basis van seksuele geaardheid en gender.

Schepen voor gelijke kansen Karim Bachar: “Deze resultaten tonen aan dat er sprake is van structurele discriminatie. Tegelijk zien we dat in sommige sectoren de diversiteit van onze stad een evidentie geworden is, wat dan weer wel goed nieuws is. Dankzij deze eerste meting hebben we nu een goed zicht op de omvang van de discriminatie en waar de moeilijkheden juist zitten. Nu brengen we alle partners rond de tafel en gaan we met deze cijfers aan de slag. Samen met hen werken we aan een verbeterplan met concrete acties die breed gedragen zijn. Dit is geen verhaal van blamen, shamen en sanctioneren. We moeten samen vooruit.”

Onderzoek door de UGent
De praktijktesten op de Antwerpse arbeidsmarkt werden uitgevoerd door een onderzoeksteam van de UGent onder leiding van professor arbeidseconomie Stijn Baert.

Zij werkten met correspondentietesten waarbij twee kandidaat-sollicitanten via mail reageren op eenzelfde vacature. De cv en motivatiebrief die ze versturen zijn quasi hetzelfde, maar de kandidaten verschillen op basis van één van de geteste discriminatiegronden. Het onderzoeksteam testte op etnische afkomst, leeftijd, seksuele geaardheid en gender. Zo werd onderzocht of Emir minder kans maakt op een positieve reactie van een werkgever dan Gert-Jan, en of iemand die 50 jaar oud is minder kans maakt dan iemand van 38 of 44. Een positieve reactie kan een uitnodiging voor een gesprek over de job zijn, een uitnodiging voor een gesprek over een gelijkaardige job of een geïnteresseerde vraag naar meer info.

De onderzoekers stuurden in totaal 2880 fictieve sollicitaties uit naar 1440 echte vacatures. De praktijktesten gebeurden op sectorniveau, in de vijf grootste sectoren in Antwerpen: de industrie, de bouwnijverheid, de groot- en detailhandel, de sector vervoer en opslag en de sector administratieve en ondersteunende diensten.

Professor Baert: “De stad Antwerpen innoveert hier, door als eerste correspondentie-experimenten op sectorniveau, die nu ook op Vlaams niveau worden voorbereid, te laten uitvoeren. Eerdere praktijktesten lieten enkel toe om op gewestelijk of stedelijk niveau uitspraken te doen. De aanpak van stad Antwerpen biedt handvaten om oplossingsgericht aan de slag te gaan.”

Resultaten
Opvallend is dat de kans op een uitnodiging over het algemeen zeer laag ligt. Voor kandidaten die niet tot minderheidsgroepen behoren leidt 12,4% van de sollicitaties tot een uitnodiging voor een gesprek. Voor kandidaten uit minderheidsgroepen is dat 10,8%.

Voor de discriminatiegrond etnische afkomst werd gewerkt met Ghanese, Marokkaanse, Slowaakse en Turkse namen. Uit het onderzoek blijkt dat op het geheel van alle sollicitaties met een niet-Vlaams klinkende naam een zesde (17%) minder positieve reacties kwam dan bij vergelijkbare sollicitanten met een Vlaams klinkende naam. Voor personen met een Marokkaanse of Slowaakse naam bleek het aantal positieve reacties met meer dan een vierde (30% en 26,5%) terug te vallen. Bij Ghanese en Turkse sollicitanten werd geen statistisch significante discriminatie vastgesteld.

Voor de discriminatiegrond leeftijd blijkt dat oudere kandidaten een tiende (11%) minder kans hebben op een positieve reactie op hun sollicitatie in vergelijking met kandidaten die 6 tot 12 jaar jonger zijn. Voor een uitnodiging voor een gesprek is dat zelfs een vijfde (20%) minder kans. Het verschil is vooral groot wanneer de oudere kandidaat aangeeft enkele jaren inactief te zijn geweest.

Voor de discriminatiegronden seksuele geaardheid en gender werd geen discriminatie vastgesteld.

Het onderzoek toont ook aan dat er verschillen zijn tussen de sectoren. In de sectoren groot- en detailhandel en vervoer en opslag wordt er discriminatie op basis van leeftijd vastgesteld. Bij de administratieve en ondersteunende diensten gaat het om discriminatie op basis van etnische afkomst. In de sectoren industrie en bouwnijverheid aan de andere kant werd geen statistisch significante discriminatie vastgesteld.

Eerste stap in meerjarig traject
Deze nulmeting vormt de eerste stap in een meerjarig traject. Een volgende stap is de opmaak van een verbeterplan met gerichte acties, in nauwe samenwerking met alle stakeholders. De stad betrekt daarbij zowel de werknemers- en werkgeversorganisaties als de sectorfederaties en de belangenbehartigers van minderheidsgroepen. De focus ligt op informeren en sensibiliseren. Na de uitrol van het verbeterplan volgt een tweede meting, die moet aantonen of de acties uit het plan effect gehad hebben.

Meer info over en de link naar het volledige rapport van de nulmeting op de arbeidsmarkt is te vinden op www.antwerpen.be, klik hier voor de rechtstreekse link.

De stad deed ook op de huurwoningmarkt een meting, waarvan de eerste resultaten eind vorig jaar werden bekendgemaakt. De stad en alle betrokken partners zijn momenteel actief bezig met de opmaak van het verbeterplan voor de huurwoningmarkt, dat nog dit jaar wordt uitgerold.